Sociaal strafwetboek grondig hervormd
Na meer dan 10 jaar in voege, onderging het Sociaal Strafwetboek een grondige hervorming om de strijd tegen sociale fraude nog doeltreffender te maken. Het Wetboek werd hiernaast gemoderniseerd en in overeenstemming gebracht met de recente ontwikkelingen in het kader van de hervorming van het Strafwetboek van gemeen recht.
Deze hervormingen treden werking op 1 juli 2024. Sommige bepalingen treden echter in werking op een latere datum die in de wet wordt gespecificeerd.
Met de invoering van het Sociaal Strafwetboek in 2010 beoogde de wetgever de bepalingen in het arbeidsrecht en het sociale zekerheidsrecht m.b.t. preventie, opsporing en vervolging van inbreuken te coördineren.
Het Sociaal Strafwetboek vermeldt de inbreuken op de sociale wetgeving die met bepaalde sancties bestraft kunnen worden. Het bevat vier sanctieniveaus waarvan niveau 1 enkel bestaat uit een administratieve geldboete.
In de nieuwsflash van 22/03/2024 berichtten wij u eerder reeds omtrent de verhoogde geldboetes die gehanteerd zullen worden. Ontdek hieronder nog enkele van de belangrijkste wijzigingen.
Invoering definitie sociale dumping
Onder "sociale dumping" wordt verstaan: een brede waaier aan opzettelijke misbruikpraktijken en de omzeiling van bestaande Europese en/of nationale wetgeving, met inbegrip van wetten en algemeen toepasselijke cao’s, die oneerlijke concurrentie mogelijk maken door de arbeids- en werkingskosten op illegale wijze te minimaliseren, en resulteren in de schending van de rechten en de uitbuiting van werknemers.
Wijziging sanctieniveau’s bepaalde inbreuken
Om de coherentie van het Sociaal Strafwetboek te waarborgen en gelijkaardige inbreuken op elkaar af te stemmen werden de sanctieniveau’s van bepaalde inbreuken zowel verhoogd als verlaagd. Daarnaast werden ook enkele nieuwe inbreuken ingevoerd.
Verhoging van bepaalde inbreuken
Het niveau van de sanctie werd verhoogd voor bepaalde inbreuken. Hieronder vindt u enkele van de belangrijkste wijzigingen:
|
Inbreuk |
Vorig sanctieniveau |
Nieuw sanctieneveau vanaf 1/07/2024 |
|
Verplichtingen m.b.t. de uitbetaling van het loon en allerhande vergoedingen aan de werknemer |
2 |
3 |
|
Regels inzake terbeschikkingstelling van werknemers |
3 |
Als er sprake is van een verboden terbeschikkingstelling, waarbij het toepasselijke minimumloon niet nageleefd wordt, en bijkomend er ook nog twee of meerdere inbreuken vastgesteld worden, zal een sanctie van niveau 4 i.p.v. 3 opgelegd kunnen worden. |
|
Niet-aangegeven arbeid (zwartwerk): straf voor de werknemer als hij dit wetens en willens doet |
1 |
3 |
|
Het opstellen en bezorgen van een DmfA aan de RSZ |
2, maar 3 indien wetens en willens |
3, maar 4 indien wetens en willens |
|
De beperkingen inzake inhoudingen op het loon niet naleven |
2 |
3 |
|
De individuele rekening onvolledig of onjuist opstellen |
2 |
3 |
|
Het niet naleven van verbintenissen inzake looninhoudingen |
2 |
3 |
Nieuwe inbreuken
Daarnaast werden enkele nieuwe inbreuken ingevoerd die voorheen niet werden gesanctioneerd. Deze hebben onder meer betrekking op:
|
Inbreuk |
Nieuw sanctieneveau vanaf 1/07/2024 |
|
Regels van tijdsopvolging in geval van glijdend uurrooster |
2 |
|
Betaling van eco-cheques, van vergoedingen inzake werkkledij of materiaal en het bezorgen van het arbeidsgereedschap |
2 |
|
Verplichtingen voor het uitzendbureau om tijdens de periodes zonder uitzendopdracht het minimum gewaarborgd uurloon te betalen aan de uitzendkracht met een overeenkomst voor onbepaalde duur en om de uitzendkracht een loon te betalen die ten minste gelijk is aan dat waarop hij recht zou gehad hebben als hij onder dezelfde voorwaarden als vaste werknemer aangeworven was door de gebruiker |
3 |
|
Het opstellen en afgeven van het vakantieattest aan de werknemer |
2 |
Verlaging inbreuken
Ook werd het niveau van de sanctie voor bepaalde inbreuken onder bepaalde voorwaarden verlaagd of zelfs afgeschaft, met name die met betrekking op:
|
Inbreuk |
Vorig sanctieniveau |
Nieuw sanctieneveau vanaf 1/07/2024 |
|
Openbaarmakingsformaliteiten inzake de feestdagen |
2 |
1 |
|
Bewaring van de deeltijdse arbeidsovereenkomst met de werkroosters op de werkplek van controledocumenten voor afwijkingen van het normale werkrooster van de deeltijdse werknemers |
3 |
2 |
|
Verplichtingen tot kennisgeving aan de arbeidsinspectie (in geval van tewerkstelling op een zondag, op een feestdag, van het overschrijden van de normale tijdsgrenzen voor de uitvoering van arbeid die door een onvoorziene noodzake wordt vereist, vermelding van de door de onderneming vastgestelde vervangingsdagen van de feestdagen, enz.) |
1 |
/ |
|
Vermelding van de door de wet op de uitzendarbeid vereiste informatie in de arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid en in de met de gebruiker gesloten overeenkomst |
1 |
/ |
|
Het bijhouden van het register van de uitzendkrachten, waardoor de drempels voor de ondernemingsraad en het CPBW kunnen worden bepaald |
2 |
1 |
|
Het opnemen in het arbeidsreglement van de door de arbeidsreglementenwet opgelegde vermeldingen |
2 |
1 |
Nieuwe bijzondere strafsanctie: uitsluiting om deel te nemen aan overheidsopdrachten of concessies
De nieuwe wet voegt een nieuwe specifieke straf toe, namelijk de uitsluiting om deel te nemen aan overheidsopdrachten of concessies. Enkel de rechter kan deze straf uitspreken voor inbreuken van de niveaus 3 en 4 en dit voor een periode van drie tot vijf jaar.
Recedivetermijn
De termijn voor herhaling bij strafvervolging of administratieve vervolging werd ook gewijzigd. Er wordt vanaf 1/07/2024 voorzien in een periode van herhaling van drie jaar in plaats van één jaar.
Ook wordt bepaald dat de straf nu alleen kan worden verdubbeld in het geval van een strafrechtelijke geldboete en niet langer in het geval van gevangenisstraf.
Verzwarende factor
Daarnaast voorziet de nieuwe wet dat het “wetens en willens” plegen van een inbreuk waarop een sanctie van niveau 4 staat een verzwarende factor is, waarmee de rechter of de bevoegde administratie rekening zal moeten houden bij het bepalen van de sanctie die daadwerkelijk zal worden opgelegd.
Inbreuken die verband houden met de belemmering van het toezicht van een sociaal inspecteur, zoals fysiek of psychologisch geweld of bedreiging zullen eveneens als een verzwarende factor beschouwd worden die mee in overweging moet genomen worden door de rechter of door de bevoegde administratie bij het bepalen van de sanctie die daadwerkelijk zal worden opgelegd.
Bron:
- Wet van 15 mei 2024 houdende wijziging van het sociaal strafrecht en diverse arbeidsrechtelijke bepalingen, B.S. 21 juni 2024.
Dit bericht delen: