De voorbereidingen van de sociale verkiezingen 2024 zijn van start gegaan
In de ministerraad van 3 februari 2023 werd een voorontwerp van wet goedgekeurd inzake de organisatie van de sociale verkiezingen.
Dit ontwerp is gebaseerd op het advies dat de Nationale Arbeidsraad heeft uitgebracht.
Hieronder vindt u een samenvatting van hetgeen in het advies van de NAR werd voorgesteld.
Datum sociale verkiezingen 2024
De sociale verkiezingen zouden plaatsvinden in de periode van 13 tot en met 26 mei 2024.
Schorsing van de lopende procedure
Berekeningswijze percentage tijdelijke werkloosheid
In bepaalde gevallen kunnen de ondernemingen de verkiezingsprocedure tijdelijk schorsen, nl. wanneer heel wat werknemers afwezig zijn omwille van tijdelijke werkloosheid of staking. Aangezien dit in de procedure van 2020 op grote schaal werd toegepast omwille van de coronacrisis, heeft men vastgesteld dat er een aantal interpretatiekwesties zijn gerezen. Daar wil men nu een mouw aan passen door de regelgeving te verduidelijken.
Zo stelt de NAR voor dat bij de berekening van het percentage van de werknemers die getroffen zijn door tijdelijke werkloosheid, men rekening moet houden met een stelsel van tijdelijke werkloosheid met volledige schorsing en gelijktijdige afwezigheid van werknemers. Men mag geen rekening houden met een gemiddelde.
De wet zal niet worden aangepast, maar de brochure van de FOD WASO zal dit wel moeten verduidelijken.
De FOD WASO is van mening dat zo’n schorsing slaat op de “volledige procedure”, met andere woorden op alle categorieën van werknemers voor wie de verkiezingen worden georganiseerd en dus niet alleen voor de categorie in kwestie. Bijgevolg zal de schorsing door een tijdelijke werkloosheid van de arbeiders (van minimum 25%) ook leiden tot een schorsing voor de bedienden, de eventuele jongeren en de eventuele kaderleden.
Einde van de schorsing
Momenteel voorziet de wet dat de schorsing van de procedure een einde neemt “op de dag dat de voorwaarden van de schorsing niet meer vervuld zijn”. Aangezien deze regel in het verleden aanleiding gaf tot vragen, stelt de NAR voor om de einddatum van de schorsing te laten overeenkomen tussen de werkgever en de vakbonden die kandidaten kunnen voordragen. Komt men niet tot een akkoord, dan geldt alsnog de bestaande regel dat de schorsing een einde neemt wanneer de voorwaarden voor de schorsing niet meer vervuld zijn.
Elektronisch stemmen op afstand
De wet zal worden aangepast zodat de voorwaarden waaraan de software moet voldoen inzake het elektronisch stemmen op afstand verduidelijkt worden en eenvormig kunnen worden toegepast.
Vereenvoudiging voorwaarden voor stemrecht uitzendkrachten
In 2020 werd het voor bepaalde uitzendkrachten voor het eerst mogelijk om mee te stemmen op de dag van de verkiezingen. Zij moesten voldoen aan een dubbele voorwaarde van tewerkstelling in de juridische entiteit van de gebruiker of in de technische bedrijfseenheid van de gebruiker (gevormd door meerdere juridische entiteiten), meer bepaald:
- In de eerste referteperiode, zijnde tussen 1 augustus en dag X in de onderneming, d.i. de dag van aankondiging van de sociale verkiezingen, moest de uitzendkracht ofwel sedert ten minste 3 ononderbroken maanden tewerkgesteld zijn, of in geval van onderbroken tewerkstellingsperiodes minstens gedurende 65 arbeidsdagen tewerkgesteld zijn.
- In de tweede referteperiode, zijnde tussen dag X in de onderneming en dag X + 77, moest de uitzendkracht in totaal minstens gedurende 26 arbeidsdagen tewerkgesteld zijn.
Bovenstaande regeling wordt vereenvoudigd. De NAR stelt voor om in één referteperiode van 3 kalendermaanden te voorzien, nl. van 1 november tot 31 januari. Tijdens die periode moet de uitzendkracht minstens 32 effectieve arbeidsdagen (met of zonder onderbreking) kunnen aantonen.
Persoonsgegevens uitzendkrachten en GDPR
De FOD WASO laat weten dat de overdracht door het uitzendbureau aan de gebruiker van de gegevens die nodig zijn om de kiezerslijsten op te stellen, niet in strijd is met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Bijgevolg mag het uitzendbureau die gegevens doorsturen. Het gaat om:
- de naam;
- de voornamen;
- de geboortedatum;
- de datum van zijn indiensttreding in de onderneming (= de datum van de eerste terbeschikkingstelling bij de gebruiker);
- de plaats waar hij in de onderneming werkt.
Bovendien mag het uitzendbureau de volgende gegevens van de betrokken uitzendkracht ook verstrekken aan de gebruiker:
- statuut;
- taal;
- postadres (voor de oproeping);
- aantal gepresteerde dagen tijden de referteperiode.
Bovenstaande gegevens mogen enkel worden opgevraagd voor de uitzendkrachten die voldoen aan de voorwaarde van minstens 32 arbeidsdagen tijdens de referteperiode. Het uitzendbureau zal gevraagd worden om die gegevens te bezorgen binnen de 5 dagen volgend op het einde van de referteperiode (dus uiterlijk tegen 5 februari 2024).
Opgelet: wanneer er elektronisch wordt gestemd, wordt het akkoord hiervan bekendgemaakt op dag X. In dat geval zal het uitzendkantoor aanvullende gegevens moeten overmaken aan de gebruiker en dit binnen de 5 dagen volgend op dag X. Het gaat onder meer om het rijksregisternummer en het e-mailadres van de betrokken uitzendkracht.
Kandidaten
Wijziging na klacht
Er worden twee aanpassingen voorgesteld bij de klachtenprocedure van de kandidaten. De regel is dat men tot 7 kalenderdagen na het uithangen van de kandidatenlijsten (= X + 40) de mogelijkheid heeft om een klacht in te dienen of een kandidatuur in te trekken (dus tot X + 47).
In de vorige verkiezingen moest een document “wijziging na klacht” worden opgemaakt wanneer een klacht werd ingediend tegen een kandidatenlijst. Omdat het modelformulier moeilijk in gebruik bleek te zijn, stelt de FOD WASO voor dat een volledig nieuwe kandidatenlijst wordt gebruikt met daarin de mogelijkheid om uit te leggen wat er precies werd gewijzigd aan de lijst. De NAR gaat hiermee akkoord.
Bovendien moet de werkgever de dag volgend op het ontvangen van een klacht (of intrekking) tegen een kandidatenlijst, die klacht (of intrekking) voorleggen aan de betrokken vakbond. De FOD WASO stelt voor om dit aan te passen naar “de dag volgend op het einde van de termijn”. Bijgevolg kan de werkgever als het ware de ganse termijn van 7 kalenderdagen (waarin het mogelijk is om klachten in te dienen) afwachten en moet hij niet na elke dag waarop een klacht toekomt een actie uitvoeren.
Vervanging van een kandidaat
De wet stelt dat wanneer een kandidaat op een lijst staat die niet voldoet aan de verkiesbaarheidsvoorwaarden, deze slechts kan vervangen worden wanneer die kandidaat deel uitmaakte van het personeel op dag X – 30. Deze voorwaarde zal ook worden voorzien bij een vervanging van een kandidaat die zijn/haar kandidatuur intrekt.
Geslacht op kandidatenlijst
De naam van de kandidaten wordt gevolgd door de letter M of V, naargelang het geslacht. Voortaan zal het ook mogelijk zijn om X aan te duiden.
Nieuw: mogelijkheid tot elektronische oproeping van de kiezers
De FOD WASO stelt voor om de oproeping van de kiezers via elektronische weg mogelijk te maken wanneer er op dag X hiervoor een unaniem principeakkoord is gesloten in de ondernemingsraad (of bij ontstentenis, in het comité voor preventie en bescherming op het werk, of bij ontstentenis, in de vakbondsafvaardiging). Later kan een akkoord worden gesloten over de praktische modaliteiten.
Het akkoord mag enkel betrekking hebben op werknemers die beschikken over een professioneel e-mailadres van de werkgever en die toegang hebben tot een computer of pc (door de werkgever ter beschikking gesteld) op hun gebruikelijke werkpost (inclusief de plaats waar men telewerkt).
Varia
Tot slot voorziet het advies van de NAR een aantal verbeterpunten op vlak van de modelformulieren, de webapplicatie en de regelgeving om een aantal interpretatieproblemen op te lossen.
Bron:
- Advies nr. 2.340 van 20 december 2022 ‘Evaluatie sociale verkiezingen 2020 – Voorbereiding organisatie sociale verkiezingen 2024 – Sociale verkiezingen 2020 – Definitieve verkiezingsresultaten – Genderanalyse’.
- Ministerraad van 3 februari 2023.
Dit bericht delen: