Aangepaste wetgeving moederschapsbescherming op komst
De werkneemster die zwanger is of net bevallen, geniet van uiteenlopende vormen van bescherming. Denk hierbij onder meer aan het verbod op overwerk en nachtarbeid, een bijzondere ontslagbescherming en een verbod van discriminatie.
Het bestaand wetgevend kader wordt op diverse punten aangepast.
Omzetting moederschapsrust bij overlijden of hospitalisatie van de moeder
Principe
Bij overlijden of hospitalisatie van de moeder kan het niet-opgebruikte moederschapsverlof onder bepaalde voorwaarden omgezet worden in een verlof voor de werknemer die recht heeft op geboorteverlof. De werknemer moet dit vragen.
Door de omzetting kan de opvang van het kind verder verzekerd worden.
Voortaan wordt uitdrukkelijk bepaald dat dit recht openstaat voor de vader of de meemoeder of de eventuele andere rechthebbenden op het geboorteverlof.
Hiermee beoogt men meer transparant te zijn over de personen die het omgezette moederschapsverlof bij overlijden of hospitalisatie van de moeder kunnen opnemen.
Sancties sociaal strafwetboek
De werkgever die geen omzetting van moederschapsrust bij overlijden of hospitalisatie van de moeder toekent aan de werknemer die daartoe een aanvraag heeft ingediend, kan hiervoor strafrechtelijk gesanctioneerd worden.
Bijzondere ontslagbescherming
Principe
Vaders, mee-ouders of andere rechthebbenden op het omgezette moederschapsverlof bij overlijden of hospitalisatie van de moeder, mogen niet ontslagen worden omwille van de opname van het geboorteverlof.
De werknemer kan wel nog ontslagen worden omwille van redenen die vreemd zijn aan de opname van dit verlof.
De werkgever draagt de bewijslast van deze redenen.
De ontslagbescherming gaat in vanaf het ogenblik dat de werknemer de werkgever in kennis stelt van de omzetting van het moederschapsverlof en speelt tot één maand na afloop van de opname van het verlof.
Bovendien stelt men nu uitdrukkelijk dat elke handeling van de werkgever na afloop van de beschermingsperiode die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de dienstbetrekking en waarvoor tijdens de beschermingsperiode enige voorbereiding werd getroffen, wordt gelijkgesteld met een ontslag. Onder het treffen van enige voorbereiding begrijpt men ook het nemen van de ontslagbeslissing.
Hiermee wordt onder meer de situatie gevat waarin de werkgever een vacature publiceert voor een betrekking van onbepaalde duur.
Met deze wijziging beoogt men de wetgeving in overeenstemming te brengen met de rechtspraak van onder andere het Hof van Justitie.
Sanctie
Bij niet-naleving van de bijzondere ontslagbescherming moet de werkgever een forfaitaire vergoeding betalen die gelijk is aan het brutoloon voor zes maanden. Dit komt bovenop de verbrekingsvergoeding die eventueel verschuldigd is.
Ontslagmotivering opvragen mogelijk
Voortaan kan de werknemer de werkgever verzoeken om de redenen schriftelijk te melden die ten grondslag liggen aan het ontslag. De werkgever moet hieraan gevolg geven.
Ontslagbescherming zwangere werkneemster en werkneemster die bevallen is
Principe
Een werkgever die een zwangere werkneemster tewerkstelt, mag geen handeling stellen die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de dienstbetrekking behalve om redenen die vreemd zijn aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of de bevalling.
De werkgever draagt de bewijslast.
De bijzondere ontslagbescherming vangt aan vanaf het ogenblik waarop de werkgever werd ingelicht omtrent de zwangerschap.
Het eindigt één maand na het einde van de postnatale rustperiode, de periode van acht weken gedurende dewelke de werkneemster in voorkomend geval haar verlofdagen van postnatale rust moet opnemen inbegrepen.
Voortaan wordt elke handeling van de werkgever na afloop van de beschermingsperiode die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de dienstbetrekking en waarvoor tijdens de beschermingsperiode enige voorbereiding werd getroffen, gelijkgesteld met een handeling die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de dienstbetrekking. Onder het treffen van enige voorbereiding wordt eveneens begrepen, het nemen van de ontslagbeslissing.
Hiermee beoogt men de reglementering in overeenstemming te brengen met de rechtspraak.
Ontslagmotivering opvragen mogelijk
Op verzoek van de werkneemster stelt de werkgever haar schriftelijk in kennis van de redenen die ten grondslag liggen aan het ontslag. De werkgever moet de redenen meedelen.
Dit blijft ongewijzigd.
Sanctie
De werkgever die de bijzondere ontslagbescherming niet respecteert, zal een forfaitaire vergoeding betalen aan de werknemer die overeenstemt met het brutoloon voor zes maanden. Dit komt bovenop de verbrekingsvergoeding die eventueel verschuldigd is.
Bescherming bij niet-hernieuwing van tijdelijke arbeidsovereenkomst / arbeidsovereenkomst bepaalde tijd
Principe
De wetgever voorziet een nieuw beschermingsmechanisme voor de zwangere of recent bevallen werknemer.
Indien een werkgever die op de hoogte is van de zwangerschap of bevalling, de arbeidsovereenkomst voor uitvoering van tijdelijke arbeid of dienstbetrekking voor een bepaalde tijd niet hernieuwt, wordt deze niet-hernieuwing geacht verband te houden met de zwangerschap of bevalling.
Een analoge redenering geldt voor de werknemer die zijn werkgever gevraagd heeft om het moederschapsverlof om te zetten bij overlijden of hospitalisatie van de moeder.
De niet-hernieuwing wordt geacht verband te houden met de opname van het omgezet moederschapsverlof.
Deze bescherming speelt ook in het kader van uitzendarbeid. De gebruiker van een uitzendkracht wordt beschouwd als de werkgever.
Let wel: voor werknemers die tewerkgesteld zijn in het kader van een flexi-job, zal de niet-hernieuwing van de dienstbetrekking niet spelen ten aanzien van de raamovereenkomst die voorafgaandelijk aan de aanvang van de eerste tewerkstelling in het kader van een flexi-job wordt gesloten tussen de werknemer en de werkgever. De raamovereenkomst is immers geen arbeidsovereenkomst en houdt geen verbintenis in om één of meerdere arbeidsovereenkomsten te sluiten.
Ontslagmotivering opvragen mogelijk
De werknemer kan vragen om schriftelijk in kennis gesteld te worden van de redenen voor de niet hernieuwing van de arbeidsovereenkomst.
Bewijs
De werkgever moet bewijzen dat de niet-hernieuwing van de betrokken arbeidsovereenkomst of dienstbetrekking vreemd is aan de zwangerschap, de bevalling of de omzetting van het moederschapsverlof.
Sanctie
De werkgever waarvan de reden tot staving van de niet-hernieuwing van de betrokken arbeidsovereenkomst of dienstbetrekking niet vreemd is aan de zwangerschap, de bevalling, de omzetting van het moederschapsverlof of bij ontstentenis van reden, zal een forfaitaire vergoeding verschuldigd zijn die overeenstemt met het brutoloon voor drie maanden.
Bron:
- Wetsontwerp van 29 september 2022 tot gedeeltelijke omzetting van de Richtlijn (EU) 2019/1158 van het Europees Parlement en de Raad van20 juni 2019 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers, en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad en tot regeling van een aantal andere aspecten op het vlak van de verloven (DOC 55 2808/009).
Dit bericht delen: