Na ettelijke uren onderhandelen heeft de federale regering in de nacht van maandag op dinsdag (24 juli) een akkoord bereikt over de begroting 2019, maar ook over een aantal andere belangrijke thema’s, waaronder o.m. een ‘arbeidsdeal’ dewelke diverse sociale maatregelen omvat. Het akkoord heeft betrekking op volgende punten:

• Begroting voor 2019;
• Beursgang van de staatsbank Belfius en een vergoeding voor de Arco-coöperanten;
• De komst van een 4de telecomoperator op de Belgische markt;
• En tenslotte een “arbeidsdeal”.

Deze zgn. ‘arbeidsdeal’ omvat een 28-tal maatregelen en is voornamelijk gericht op jobcreatie en jobinvulling van knelpuntberoepen. Niet alle maatregelen zijn evenwel nieuw, maar waren reeds gekend.

Hieronder een overzicht van de belangrijkste maatregelen uit deze “arbeidsdeal”.

Aandacht! We willen er op wijzen dat het hier vooralsnog om kadermaatregelen gaat, dewelke nog in wetgeving dienen te worden vervat alvorens ze ook effectief toepassing kunnen krijgen.

SWT verstrenging

In het kader van de algemene regeling SWT op basis van CAO nr. 17 (62 jaar) wordt vanaf 1 januari 2019 de loopbaanvoorwaarde opgetrokken van 40 jaar tot 41 jaar.

Voor SWT in geval van herstructurering waarbij op vroegere leeftijd op SWT kan worden gegaan, wordt de leeftijd vanaf 1 januari 2019 verhoogd tot 59 jaar en vanaf 1 januari 2020 tot 60 jaar. Daarnaast wordt ook voorzien dat ondernemingen bij toepassing van SWT herstructurering vanaf 1 januari 2019 verplicht zullen worden in de tenlasteneming van de opleiding van min. 3.600 EUR voor iedere SWT’er herstructurering die een opleiding in knelpuntberoep volgt.

Degressiviteit werkloosheidsuitkeringen

De arbeidsdeal voorziet niet in een inperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd, maar er komt wel een aanpassing van de snelheid waarmee de werkloosheidsuitkeringen dalen. Vanaf volgend jaar (2019) krijgt een werkloze een hogere uitkering in de eerste zes maanden.

Nu is de uitkering geplafonneerd op 65 procent van het laatste loon, weliswaar begrensd tot een bepaald maximum.

Na deze eerste 6 maanden volgt dan wel een snellere daling van de werkloosheidsuitkering, wat de werkzoekenden moet aanzetten om harder naar werk te zoeken.

Tijdskrediet

De leeftijdsvoorwaarde om eindeloopbaantijdskrediet met uitkeringen te kunnen opnemen, wordt verhoogd vanaf 1 januari 2019 tot 60 jaar in plaats van 55 jaar op heden.

Het gemotiveerd tijdskrediet voor het volgen van een erkende opleiding wordt vanaf 1 januari 2019 verlengd van 36 tot 48 maanden in geval van een opleiding in een knelpuntberoep.

Evolutie van de lonen

In het kader van een toekomstgerichte loonevolutie, engageert men zich er toe een specifieke agenda te voorzien om de evolutie van de lonen niet langer te koppelen aan leeftijd of anciënniteit, maar wel aan competentie en productiviteit.

Ook outplacement in geval van medische overmacht

Werknemers die worden ontslagen omwille van medische overmacht zullen voortaan ook aanspraak kunnen maken op outplacement of een gelijkwaardige begeleiding naar een nieuwe job via sectorale fondsen.

Uitbreiding fiscaal regime overuren voor sectoren met knelpuntberoepen

Sectoren die sterk getroffen worden door de problematiek van knelpuntberoepen, zouden het aantal overuren dat recht geeft op belastingverminderingen kunnen verhogen van 130 tot 184.

Vervroegde inschrijving bij arbeidsbemiddelingsdienst

Werknemers die zonder opzegtermijn worden ontslagen dienen zich voortaan binnen een maand na kennisgeving van het ontslag te laten inschrijven bij hun gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling. Ook werkgevers zullen hier mogelijks een rol dienen in te spelen door deze verplichting op te nemen in de ontslagbrief.

Individueel recht op zachte landingsbanen

Zachte landingsbanen hebben tot doel om de laatste jaren van de loopbaan voor de werknemers "leefbaar en haalbaar” te houden. Zo zouden ze op vrijwillige basis 4/5 kunnen gaan werken, een functie met minder verantwoordelijkheden kunnen opnemen of bijvoorbeeld niet langer 's nachts of in een ploegenstelsel werken. Voor de inwerkingtreding van de maatregel is een cao per sector vereist, wat in de praktijk soms een remmend effect heeft op de inwerkingtreding.

Daarom wordt in de ‘arbeidsdeal’ voorzien dat een individueel recht aan de betrokken werknemer zal worden toegekend om een zachte landingsbaan te vragen, in zoverre er op 1 januari 2019 geen sectorale cao is gesloten in de sector waartoe deze behoort.

Startersjobs vermindering loonkost

Het dossier omtrent de startersjobs komt tevens opnieuw aan bod. Deze maatregel had in principe al in werking moeten treden op 1 juli 2018, maar een discussie omtrent de modaliteiten zorgde voor uitstel. In de betrokken arbeidsdeal wordt herbevestigd dat men de aanwerving van jonge werknemers wenst te bevorderen via een vermindering van de arbeidskost van 18 tot 6% voor de werkgever, maar aan het nettoloon van de werknemer niet geraakt wordt.

Stimuleren opleiding werknemers

Er wordt voorzien in bepaalde stimulansen om werkgevers aan te moedigen om te investeren in opleiding van werknemers op lange termijn.

Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen na de leeftijd van 65 jaar

Op dit moment hebben mensen die na hun 65e blijven werken geen recht op een uitkering als ze ziek worden. In de arbeidsdeal wordt voorzien dat het recht op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen gedurende maximum 6 maanden kan worden toegekend aan werknemers die na hun 65e blijven werken.

Aanmoedigen opleiding na ontslag

Wanneer een werknemer wordt ontslagen moet hij een opzegtermijn uitdoen of ontvangt hij een ontslagvergoeding. Binnenkort zal de ontslagen werknemer kunnen vragen om maximum een derde van zijn ontslagvergoeding te besteden aan een opleiding. In dat geval kan hij van fiscale en parafiscale voordelen genieten. Om die opleiding te kunnen volgen zou, in overleg met de werkgever, de duur van de opzegtermijn ook kunnen verkort worden.

Mobiliteitsbudget

Ook de engagementen in het kader van de uitwerking van een mobiliteitsbudget (naast de op heden reeds bestaande regeling mobiliteitsvergoeding – ‘cash for cars’) werden opgenomen in de arbeidsdeal zonder evenwel bijkomende modaliteiten of formaliteiten hieromtrent op te nemen.

Focus op invulling van knelpuntenberoepen

Verschillende maatregelen worden voorzien in deze arbeidsdeal om een betere en snellere invulling van knelpuntberoepen mogelijk te maken, o.m.:

• Een forfaitaire belastingvrijstelling voor nieuwe premies die door de gewesten worden toegekend aan werkzoekenden die een opleiding of stage voltooien om toegang te krijgen tot een knelpuntberoep;
• Werklozen die een opleiding volgen waardoor ze een knelpuntberoep kunnen invullen zouden hun uitkering niet langer zien dalen na verloop van tijd;
• Het gemotiveerd tijdskrediet voor het volgen van een erkende opleiding wordt vanaf 1 januari 2019 verlengd van 36 tot 48 maanden in geval van een opleiding in een knelpuntberoep;
• Een nauwere opvolging en activering via de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling van SWT’ers die een knelpuntberoep kunnen invullen.
• Een outplacementpremie om ontslagen werknemers te heroriënteren naar een knelpuntberoep;
• Een (para)fiscale stimulans om de ontslagvergoeding te gebruiken om een opleiding te volgen in knelpuntberoepen;
• Het tijdskrediet voor opleiding wordt verhoogd van 36 maanden tot 48 maanden in het geval van opleiding voor een risicovolle baan.